U nang buồng trứng là một căn bệnh phổ biến hay gặp ở phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, có nhiều dạng như u nang chức năng, u nang nội mạc tử cung, u nang tuyến…. Để hiểu về nguyên nhân hình thành u nang buồng trứng, chúng ta cần tìm hiểu các yếu tố gây ra căn bệnh này.
1. Nguyên nhân u nang buồng trứng do đâu?
Phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ thường phải đối mặt với căn bệnh phổ biến là u nang buồng trứng, và nguyên nhân xuất phát có thể đa dạng. Dưới đây là một số nguyên nhân gây ra u nang buồng trứng mà phụ nữ có thể gặp:
- Sảy thai: Sảy thai có thể dẫn đến u nang buồng trứng ở phụ nữ, đặc biệt là những người đã từng trải qua sự sẩy thai. Quá trình sảy thai có thể làm tổn thương các nang trứng và tăng nguy cơ phát triển u nang trong cơ thể.
- Kinh nguyệt sớm hơn bình thường: Khi có kinh nguyệt sớm hơn bình thường, tức là kinh nguyệt xuất hiện trước tuổi 9 hoặc sau tuổi 55, có thể là nguyên nhân liên quan đến tình trạng u nang buồng trứng phát triển.
- Sự phá hủy nội tiết tố: Căng thẳng, suy giảm chức năng tuyến giáp và các yếu tố khác có thể gây ra u nang buồng trứng bằng cách tác động trực tiếp lên hệ thống nội tiết của cơ thể, ảnh hưởng đến sự cân bằng của các hormone quan trọng trong quá trình điều chỉnh sự phát triển của nang trứng.
- Lạc nội mạc tử cung: đây cũng được xem là một trong những nguyên nhân phổ biến gây ra u nang buồng trứng. Khi các mảnh nội mạc tử cung lạc vào các phần khác của cơ thể, bao gồm cả buồng trứng, chúng có thể gây ra sự kích thích không đều và không phù hợp, dẫn đến sự hình thành của u nang.
- Mang thai: Mang thai cũng được biết đến là một trong những yếu tố có thể dẫn đến u nang buồng trứng. Trong suốt thai kỳ và quá trình sinh đẻ, buồng trứng trải qua sự biến đổi đáng kể để hỗ trợ sự phát triển của thai nhi. Tuy nhiên, các biến đổi này cũng có thể tạo điều kiện cho sự hình thành và phát triển của u nang buồng trứng, đặc biệt là trong trường hợp có những biến đổi không bình thường hoặc biến chứng xảy ra trong quá trình mang thai.
- Nhiễm trùng vùng chậu: Nhiễm trùng vùng chậu cũng là một yếu tố góp phần vào việc phát triển u nang buồng trứng, khi các vi khuẩn hoặc virus xâm nhập có thể gây tổn thương và kích thích sự phát triển không đồng đều của các nang trứng.
- Tổn thương các nang trứng đã chín: Tổn thương các nang trứng đã chín cũng là một yếu tố quan trọng dẫn đến u nang buồng trứng.Các vết thương, tổn thương từ các ca phẫu thuật trước đó hoặc các vấn đề về sức khỏe có thể cung cấp điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của u nang.
Với các bệnh nhân mắc u nang buồng trứng, việc xác định nguyên nhân u nang buồng trứng cụ thể là quan trọng để đưa ra kế hoạch điều trị phù hợp.
Các phương pháp điều trị u nang buồng trứng bao gồm quản lý thuốc, phẫu thuật lấy u nang, hoặc cả hai, tùy thuộc vào kích thước, vị trí và tình trạng sức khỏe tổng thể của bệnh nhân.
Việc phát hiện, theo dõi và điều trị sớm có thể giảm nguy cơ và cải thiện kết quả điều trị cho u nang buồng trứng.
2. U nang buồng trứng nhận biết như thế nào?
U nang buồng trứng thường không có triệu chứng rõ ràng, và nhiều bệnh nhân chỉ phát hiện ra khi đi khám phụ khoa định kỳ hoặc khi đi làm xét nghiệm hình ảnh. Khi kích thước khối u lớn, bệnh nhân có thể gặp các triệu chứng như:
- Đau bụng: Đây là triệu chứng chính của u nang buồng trứng, bệnh nhân có thể cảm thấy đau âm ỉ ở vùng bụng dưới, đặc biệt là khi thực hiện những hoạt động đặc biệt. Điều này có thể dẫn đến sự nhầm lẫn với các vấn đề phụ khoa khác như viêm phần phụ và u xơ tử cung.
- Kinh nguyệt bất thường: Một trong những dấu hiệu tiềm ẩn của u nang buồng trứng là sự thay đổi trong chu kỳ kinh nguyệt. Các kỳ kinh nguyệt có thể trở nên không đều hoặc không bình thường.
- Cảm giác chèn ép vào các cơ quan lân cận: U nang buồng trứng có thể gây ra sự chèn ép vào các cơ quan lân cận như bàng quang hoặc ruột, gây ra các triệu chứng như tiểu khó hoặc táo bón.
- Tình trạng sụt cân, mệt mỏi, chán ăn và bụng chướng to: Đây là các biểu hiện phổ biến có thể gợi ý đến sự xuất hiện của khối u buồng trứng ác tính. Những biểu hiện này thường xuất hiện do khối u ảnh hưởng đến hệ thống nội tiết và chức năng tiêu hóa của cơ thể.
- Biến chứng xoắn hoặc vỡ của u nang buồng trứng: Trong trường hợp nặng, u nang buồng trứng có thể gây ra biến chứng như xoắn hoặc vỡ, dẫn đến cơn đau đột ngột, buồn nôn, nôn và chảy máu bên trong bụng, đây là tình trạng cấp cứu y tế cần được xử lý ngay lập tức.
Để chẩn đoán xác định bệnh u nang buồng trứng, bác sĩ thường khuyến nghị làm siêu âm để xem vị trí, kích thước và tính chất dịch bên trong của khối u nang buồng trứng.
Ngoài ra, có thể sử dụng phương pháp chụp cộng hưởng từ (MRI) và chụp cắt lớp điện toán (CT scan) nếu cần thiết.
3. Điều trị u nang buồng trứng
Từ những nguyên nhân gây nên u nang buồng trứng, các bác sĩ sẽ có cách điều trị u nang buồng trứng phù hợp.
Đối với các u nang buồng trứng không nguy hiểm, bác sĩ có thể chỉ định theo dõi bằng siêu âm sau khi kinh nguyệt kết thúc để kiểm tra kích thước và tính chất của khối u.
Trong nhiều trường hợp, các u nang buồng trứng cơ năng tự biến mất sau 1-2 chu kỳ kinh.
Trong quá trình theo dõi, các bác sĩ sẽ chú ý đến sự phát triển của u nang buồng trứng, kiểm tra sự tăng kích thước của chúng và nhận biết bất kỳ biến đổi đáng chú ý nào.
Thực hiện điều này giúp đánh giá mức độ nguy hiểm của bệnh u nang buồng trứng và xác định phương pháp điều trị phù hợp nhất.
Việc phẫu thuật nên được xem xét trong các tình huống sau:
- Khối u phát triển nhanh: Nếu khối u nang buồng trứng phát triển nhanh, việc này có thể là dấu hiệu của một vấn đề nghiêm trọng.
- Trong trường hợp này, phẫu thuật có thể được xem xét là biện pháp hợp lý để loại bỏ nó trước khi gây ra vấn đề sức khỏe lớn. Việc tăng kích thước nhanh chóng của u nang có thể là một chỉ báo cần sự can thiệp ngay.
- Nghi ngờ ung thư: Nếu có nghi ngờ về khả năng ung thư, bác sĩ có thể khuyến cáo phẫu thuật để lấy mẫu và tiến hành các xét nghiệm để đặt chẩn đoán và xác định liệu pháp điều trị phù hợp. Việc này là quan trọng để nắm bắt sớm và đối phó hiệu quả với các vấn đề ung thư có thể tồn tại.
- Khối u tồn tại lâu: Nếu u nang buồng trứng không giảm kích thước sau một khoảng thời gian dài, điều này có thể là dấu hiệu của một vấn đề nền nên cần phải phẫu thuật để loại bỏ nó.
- Việc giữ u nang tồn tại trong thời gian dài có thể gây ra những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng và cần được xử lý một cách kịp thời.
- Khối u nang chèn ép vào các cơ quan lân cận: Nếu u nang buồng trứng gây chèn ép và ảnh hưởng tiêu cực đến các cơ quan xung quanh, phẫu thuật có thể được xem xét để giảm áp lực và nguy cơ gặp vấn đề sức khỏe.
- Việc loại bỏ u nang có thể giúp cải thiện tình trạng của bệnh nhân và ngăn chặn các biến chứng tiềm ẩn do áp lực và tác động lên cơ quan lân cận.
Phương pháp điều trị sẽ phù hợp với tình trạng cụ thể của từng bệnh nhân, bao gồm mổ nội soi, mổ mở, cắt khối u, cắt phần phụ hoặc cả tử cung.
Để giảm thiểu các ảnh hưởng tiêu cực của u nang buồng trứng, việc thực hiện các cuộc kiểm tra định kỳ tại phòng khám phụ sản là cực kỳ quan trọng. Nhờ đó, các vấn đề về sức khỏe phụ khoa có thể được phát hiện và điều trị kịp thời.
Trong quá trình điều trị, bác sĩ sẽ cung cấp tư vấn về các phương pháp phẫu thuật phù hợp nhất dựa trên đánh giá tổng thể về tình trạng sức khỏe, kích thước và đặc tính của u nang.
Thường thì, phẫu thuật nội soi được ưa chuộng hơn vì nó yêu cầu ít thời gian nghỉ và tạo ra ít vết sẹo hơn so với phẫu thuật mở thông thường.
Tuy nhiên, quyết định cuối cùng sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố, và bác sĩ sẽ hướng dẫn bệnh nhân qua quá trình lựa chọn và phục hồi sau phẫu thuật.
4. Lời khuyên của bác sĩ
U nang buồng trứng là một căn bệnh phổ biến ở phụ nữ, và nguyên nhân u nang buồng trứng hình thành có thể do nhiều yếu tố.U nang buồng trứng có thể lành tính hoặc cũng có thể là khối u ác tính.
Việc nhận biết và điều trị kịp thời u nang buồng trứng là rất quan trọng để tránh những biến chứng tiềm năng của căn bệnh này.
Nếu bạn phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào không bình thường như đau ở vùng bụng dưới, tiểu tiện khó, hoặc táo bón,…Hãy lập tức đến cơ sở y tế để được điều trị kịp thời.
Hãy tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ và thực hiện kiểm tra định kỳ để bảo vệ sức khỏe phụ nữ của bạn. Nếu có bất cứ thắc mắc nào về triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị u nang buồng trứng
Bạn có thể liên hệ qua hotline 0868555168 hoặc đến Phòng khám Chuyên khoa Siêu âm Sản Phụ khoa để gặp BSCKII Đỗ Thị Ngọc Lan – Nguyên Trưởng khoa Phụ ngoại bệnh viện Phụ sản Trung Ương để được giải đáp.
