Rau tiền đạo là một biến chứng trong thai kỳ, đe dọa sức khỏe của phụ nữ mang thai. Cứ 200 sản phụ thì có 1 người gặp tình trạng rau tiền đạo, do đó điều trị rau tiền đạo kịp thời là rất quan trọng. Bài viết này sẽ giới thiệu về cách chẩn đoán rau tiền đạo và các phương pháp điều trị hiệu quả.
1. Tổng quan về rau tiền đạo
Rau tiền đạo, còn được biết đến với tên gọi nhau tiền đạo, là tình trạng khi rau thai không đặt ở mặt trước và sau đáy tử cung như thường lệ, mà thay vào đó, nó kết dính vào một phần hoặc toàn bộ khu vực dưới đáy tử cung. Đơn giản hơn, rau thai nằm chặn tại cổ tử cung của bà bầu, làm trở ngại cho đường đi của thai nhi trong quá trình sinh nở.
Theo vị trí bám, rau tiền đạo có thể được chia thành 5 loại: rau bám mép, rau bám thấp, rau bám bên, rau tiền đạo bán trung tâm và rau tiền đạo trung tâm. Nhau tiền đạo có thể gây ra tình trạng xuất huyết âm đạo không bình thường trong 3 tháng cuối thai kỳ, trong quá trình chuyển dạ hoặc sau khi sinh.
Đồng thời, tình trạng này cũng có thể dẫn đến khó khăn khi sinh nở hoặc tình trạng ngôi thai không đúng, nếu không điều trị rau tiền đạo kịp thời, sẽ gây ảnh hưởng đến sức khỏe và đe dọa tính mạng của cả mẹ và thai nhi.
Hiện nay, nhờ sự tiến bộ của y học và sự hỗ trợ đắc lực của các thiết bị y tế, có thể điều trị rau tiền đạo, dự phòng và ngăn chặn những biến chứng bằng việc phát hiện sớm bất thường vị trí nhau thai.
2. Biến chứng nếu không chẩn đoán và điều trị rau tiền đạo kịp thời
Nếu không chẩn đoán và điều trị rau tiền đạo kịp thời, rau tiền đạo có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm cho thai phụ và thai nhi.
Với thai phụ, mất nhiều máu có thể dẫn đến tình trạng sốc và choáng, đe dọa tính mạng. Trong trường hợp rau thai không thể tách khỏi niêm mạc tử cung, bác sĩ có thể quyết định cần thực hiện việc cắt bỏ tử cung.
Điều này là lựa chọn cuối cùng, vì tử cung là môi trường quan trọng để phôi thai phát triển và trở thành thai nhi khỏe mạnh. Tuy nhiên, cắt bỏ tử cung có nghĩa là thai phụ sẽ mất khả năng mang thai và sinh con.
Quá trình mổ lấy thai khẩn cấp trở thành lựa chọn duy nhất khi không thể tiếp tục theo dõi thai kỳ. Điều này đồng nghĩa với việc có nguy cơ cao bị nhiễm trùng và rối loạn đông máu.
Thống kê chỉ ra rằng trường hợp rau tiền đạo gia tăng nguy cơ nằm viện theo dõi dài hạn, tăng khả năng truyền máu, sinh non, và cắt bỏ tử cung, với tỷ lệ băng huyết tăng lên đến 5,3%. Điều đáng chú ý nhất là tăng nguy cơ tử vong đối với thai phụ.
Đối với thai nhi, việc ngôi thai không bình thường như ngôi ngang hoặc ngôi mông không phải là tình trạng lợi ích cho quá trình sinh nở. Khi thai phụ thiếu máu, sự cung cấp dinh dưỡng cho thai nhi trở nên kém, gây ra nguy cơ suy dinh dưỡng và suy thai.
Trong trường hợp thai phụ gặp xuất huyết âm đạo nặng, bác sĩ có thể quyết định thực hiện mổ lấy thai ngay lập tức để giữ an toàn cho cả mẹ và thai nhi. Nếu thai nhi vẫn ở giai đoạn non tháng hoặc chưa đủ mạnh, việc sinh non có thể là nguyên nhân dẫn đến tăng cao đáng kể tỷ lệ tử vong khi chu sinh so với một thai kỳ bình thường.
3. Chẩn đoán rau tiền đạo để điều trị rau tiền đạo
Phương pháp chẩn đoán rau tiền đạo bao gồm thăm khám triệu chứng lâm sàng và kiểm tra cận lâm sàng, chẩn đoán chính xác hỗ trợ điều trị rau tiền đạo được tốt nhất. Triệu chứng lâm sàng bao gồm xuất huyết âm đạo trong thai kỳ, triệu chứng cơ thể và triệu chứng thực thể. Kiểm tra cận lâm sàng như xét nghiệm máu, siêu âm, chụp MRI và soi bàng quang.
Triệu chứng lâm sàng:
- Xuất huyết 3 tháng cuối thai kỳ như chảy máu đột ngột, không kèm đau bụng, máu đỏ tươi, đôi khi có cục, tái phát nhiều lần, lần sau nhiều hơn lần trước.
- Có thể xuất hiệu các triệu chứng của thiếu máu như xanh xao, hoa mắt, chóng mặt…
- Khám âm đạo thấy có máu chảy ra
Xét nghiệm cận lâm sàng:
- Xét nghiệm máu: Đánh giá tình trạng mất máu.
- Siêu âm: Xác định vị trí bám của bánh rau và kiểm tra rau tiền đạo và rau cài răng lược. Máy siêu âm màu Doppler giúp xem các mạch máu xuyên qua cơ tử cung hoặc bàng quang.
- Chụp MRI: Một phương pháp khác để chẩn đoán rau tiền đạo, mặc dù ít được sử dụng do sự phát triển của máy móc siêu âm hiện đại.
- Soi bàng quang: Chỉ được thực hiện khi nghi ngờ về rau cài răng lược đâm xuyên qua cơ bàng quang, đặc biệt là khi thai phụ có triệu chứng tiểu tiện ra máu.
4. Cách điều trị rau tiền đạo
Nguyên tắc chung trong điều trị rau tiền đạo là cầm máu để cứu mẹ. Tùy vào tuổi thai, mức độ mất máu và khả năng nuôi dưỡng sơ sinh mà bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp. Điều trị trước khi chuyển dạ bao gồm nghỉ ngơi, hạn chế đi lại, cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng và sử dụng thuốc giảm co tử cung.
Đối với các trường hợp rau tiền đạo nặng, như rau bám mép và rau tiền đạo trung tâm, thường cần phải mổ lấy thai. Các trường hợp khác có thể chờ chuyển dạ và tiếp tục theo dõi.
5. Rau cài răng lược – Biến chứng của rau tiền đạo
Rau cài răng lược là biến chứng nặng nề nhất của rau tiền đạo, khi mạch máu tăng sinh ở đoạn dưới tử cung đâm xuyên vào bàng quang. Điều trị rau cài răng lược yêu cầu sự can thiệp phẫu thuật chuyên sâu hơn so với điều trị rau tiền đạo và cần chuyên gia Sản khoa có kinh nghiệm. Dựa vào tuổi thai, bác sĩ sẽ chỉ định mổ lấy thai.
6. Kết luận về điều trị rau tiền đạo
Rau tiền đạo là một biến chứng nguy hiểm trong thai kỳ. Việc chẩn đoán chính xác và điều trị rau tiền đạo kịp thời là quan trọng để tăng cơ hội sinh con an toàn cho cả mẹ và thai nhi. Chị em hãy luôn giữ ý thức về triệu chứng của rau tiền đạo, tham khảo ý kiến của chuyên gia Sản khoa và tìm đến cơ sở y tế uy tín để được tư vấn và điều trị hiệu quả.
Để biết thêm thông tin chi tiết về cách điều trị rau tiền đạo, hãy liên hệ với chúng tôi ngay hôm nay thông qua hotline 0868.555.168 hoặc đặt lịch để khám trực tiếp với BSCKII Đỗ Thị Ngọc Lan – Nguyên trưởng khoa Phụ Ngoại – Bệnh viện Phụ sản Trung Ương. Chúc bạn có một thai kỳ khỏe mạnh và an lành!
