1. Tiền mãn kinh là gì?
Tiền mãn kinh là giai đoạn trước thời kỳ mãn kinh ở phụ nữ, đây là khoảng thời gian mà nội tiết tố nữ estrogen thay đổi và bị suy giảm nhiều gây ra những triệu chứng đầu tiên của những rối loạn quanh mãn kinh. Đó là thời kỳ chuyển tiếp giữa giai đoạn sinh sản và mãn kinh, thường bắt đầu từ vài năm trước khi mãn kinh và kéo dài khoảng 10 năm.
Khi bước vào giai đoạn này, nồng độ estrogen và progesterone trong cơ thể phụ nữ sẽ bắt đầu giảm dần, dẫn đến sự mất cân bằng nội tiết tố, gây ra các triệu chứng như:
- Rối loạn kinh nguyệt: Chu kỳ kinh nguyệt trở nên thất thường, có thể kéo dài hoặc ngắn hơn, lượng máu kinh giảm dần, thậm chí mất kinh trong một thời gian.
- Bốc hỏa, đổ mồ hôi đêm: Đây là một trong những triệu chứng phổ biến nhất của tiền mãn kinh, gây cảm giác nóng bừng ở ngực, mặt, cổ và có thể kèm theo đổ mồ hôi đêm.
- Khô âm đạo: Sự suy giảm estrogen làm giảm độ ẩm của âm đạo, gây khô rát, đau khi quan hệ tình dục.
- Giảm ham muốn tình dục: Sự suy giảm estrogen cũng ảnh hưởng đến ham muốn tình dục của phụ nữ, khiến họ cảm thấy ít hứng thú với chuyện chăn gối.
- Thay đổi tâm trạng: Phụ nữ tiền mãn kinh thường có xu hướng cáu gắt, khó chịu, lo lắng và trầm cảm.
- Mất ngủ: Nhiều phụ nữ tiền mãn kinh gặp khó khăn trong việc đi vào giấc ngủ và duy trì giấc ngủ sâu.
- Tăng cân: Sự suy giảm estrogen làm chậm quá trình trao đổi chất, khiến phụ nữ dễ tăng cân, đặc biệt là ở vùng bụng dưới.
- Da khô, nhăn nheo: Sự suy giảm estrogen cũng làm giảm độ đàn hồi của da, khiến da trở nên khô, nhăn nheo và lão hóa nhanh hơn.
2. Độ tuổi tiền mãn kinh khoảng bao nhiêu?
Thông thường, tuổi tiền mãn kinh ở phụ nữ Việt Nam bắt đầu từ khoảng 40 – 47 tuổi. Tuy nhiên, thời điểm bắt đầu tiền mãn kinh có thể khác nhau ở mỗi người, tùy thuộc vào nhiều yếu tố như di truyền, lối sống, tình trạng sức khỏe, v.v. Có người có thể bắt đầu tiền mãn kinh sớm hơn, từ khoảng 35 tuổi. Đây được gọi là hiện tượng tiền mãn kinh sớm. Tiền mãn kinh sớm có thể do nhiều nguyên nhân như:
- Yếu tố di truyền
- Phẫu thuật cắt bỏ buồng trứng
- Hóa trị hoặc xạ trị
- Một số bệnh lý tự miễn như lupus ban đỏ hệ thống, viêm khớp dạng thấp
- Sử dụng một số loại thuốc như thuốc chống ung thư vú
- Thiếu hụt dinh dưỡng
- Căng thẳng kéo dài
Ngược lại, cũng có những phụ nữ bắt đầu tiền mãn kinh muộn hơn, từ khoảng 50 tuổi trở lên. Đây được gọi là tiền mãn kinh muộn. Tiền mãn kinh muộn thường không phải là vấn đề đáng lo ngại, nhưng vẫn nên đi khám bác sĩ để loại trừ các nguyên nhân bệnh lý khác.
3. Tiền mãn kinh sớm là thế nào?
Tiền mãn kinh sớm là tình trạng xảy ra tiền mãn kinh trước độ tuổi 40. Nguyên nhân chính xác của tiền mãn kinh sớm vẫn chưa được biết rõ, nhưng có một số yếu tố nguy cơ có thể làm tăng khả năng mắc tiền mãn kinh sớm, bao gồm:
- Di truyền
- Hút thuốc lá
- Uống rượu
- Béo phì
- Có tiền sử sảy thai nhiều lần hoặc đẻ non
- Mắc một số các bệnh lý tự miễn
- Sử dụng một số loại thuốc như thuốc chống ung thư vú
Tiền mãn kinh sớm có thể gây ra nhiều triệu chứng khó chịu, bao gồm:
- Rối loạn kinh nguyệt
- Bốc hỏa, đổ mồ hôi đêm
- Khô âm đạo
- Giảm ham muốn tình dục
- Thay đổi tâm trạng
- Mất ngủ
- Tăng cân
- Da khô, nhăn nheo
Ngoài ra, tiền mãn kinh sớm còn làm tăng nguy cơ mắc một số bệnh lý khác, bao gồm:
- Bệnh tim mạch
- Loãng xương
- Ung thư vú
- Ung thư buồng trứng
4. Dấu hiệu tiền mãn kinh ở phụ nữ
Phụ nữ có thể dễ dàng nhận biết được giai đoạn tiền mãn kinh đã “ghé thăm” hay chưa dựa vào những dấu hiệu ở dưới đây:
- Rối loạn kinh nguyệt: Chu kỳ kinh nguyệt của người bệnh trở nên thất thường, tháng có tháng không, chu kỳ kinh thưa hơn, thậm chí là mất kinh; lượng máu kinh trở nên ít hơn; số ngày kinh kéo dài,…
- Khô hạn, giảm ham muốn: Bạn bị suy giảm ham muốn, âm đạo khô, giảm khoái cảm và khó đạt cực khoái niêm mạc âm đạo khô và teo, dễ bị tổn thương hoặc dễ chảy máu. Sự suy giảm estrogen khiến âm đạo khô, lượng dịch tiết ra bôi trơn kém đi, độ đàn hồi của “cô bé” cũng giảm đi.
- Bốc hỏa, hay cáu gắt: Theo các thống kê, khoảng 75% phụ nữ tiền mãn kinh phải chịu đựng những cơn nóng thất thường với mức độ từ nhẹ tới mức độ nặng, kèm theo tình trạng đổ mồ hôi liên tục, đặc biệt là về đêm.
- Thường xuyên gặp các vấn đề liên quan đến giấc ngủ: Không ít phụ nữ trong độ tuổi tiền mãn kinh khi đi khám phụ khoa có những than phiền liên quan đến những tình trạng như khó ngủ, mất ngủ, ngủ không sâu giấc,…
- Nám, sạm, da khô nhăn, rụng tóc: Khi nồng độ hormone estrogen trong cơ thể bị suy giảm, làn da phụ nữ sẽ trở nên khô, mỏng hơn, kém đàn hồi dẫn đến lộ rõ nếp nhăn. Đồng thời, các vết nám, sạm, tàn nhang cũng bắt đầu xuất hiện trên da nhiều hơn ở độ tuổi này. Bên cạnh đó, tóc cũng sẽ bị mất dần sắc tố và chuyển sang màu hoa râm.
- Nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch và xương khớp: Nội tiết tố hormone estrogen suy giảm cũng làm tăng lên nguy cơ mắc bệnh lý về tim mạch và xương khớp. Bởi hormone estrogen có vai trò bảo vệ tim mạch, ngăn ngừa xơ vữa động mạch, giúp gắn kết ion canxi vào khung xương, chống xảy ra loãng xương.
5. Kết luận
Tiền mãn kinh là một giai đoạn tự nhiên trong cuộc sống của mỗi người phụ nữ. Mặc dù tiền mãn kinh có thể gây ra rất triệu chứng khiến cho chúng ta cảm thấy khó chịu, nhưng các vấn đề này có thể kiểm soát các triệu chứng này bằng cách thay đổi lối sống, chế độ ăn uống và sử dụng thuốc nếu cần thiết.
Hãy luôn ghi nhớ rằng, tiền mãn kinh không phải là bệnh, mà chỉ là một giai đoạn chuyển tiếp trong cuộc sống của người phụ nữ. Chúng ta nên học cách đón nhận tiền mãn kinh với một thái độ tích cực và tìm cách để tận hưởng giai đoạn này một cách trọn vẹn.
Để có thể đặt lịch khám sản phụ khoa tại phòng khám của BSCKII Đỗ Thị Ngọc Lan, người bệnh liên hệ qua hotline đặt lịch: 0868 555 168.
