Quy trình đặt vòng tránh thai là một trong những thắc mắc của rất nhiều chị em về biện pháp ngừa thai phổ biến này. Bài viết này sẽ liệt kê các thông tin về cách thực hiện cũng như những lưu ý khi sử dụng phương pháp này gửi đến chị em phụ nữ.
1. Vòng tránh thai là gì?
Vòng tránh thai là một dụng cụ nhỏ bằng nhựa đặt vào bên trong tử cung để ngăn ngừa quá trình mang thai. Loại vòng phổ biến nhất có hình dạng chữ T với một sợi đồng quấn xung quanh.
Khi được đưa vào buồng tử cung, vòng tránh thai sẽ tạo ra phản ứng viêm và làm thay đổi môi trường sinh hóa bên trong, từ đó cản trở sự di chuyển của tinh trùng, ngăn trứng làm tổ và hạn chế khả năng thụ thai. Vòng tránh thai nội tiết còn có thêm một số tác dụng nữa là làm giảm lượng máu kinh, đau bụng kinh và khả năng phát triển của u xơ tử cung.
Sau khi đặt vòng, chị em thường sẽ có cảm giác đau bụng, đặc biệt đau nhói khi ấn vào, hoặc tình trạng rong kinh. Ngoài ra, một số biểu hiện khác có thể gặp như: sốt, tiểu rắt, đau khi quan hệ tình dục.
Đôi khi cách đặt vòng tránh thai có thể là nguyên nhân của tình trạng viêm âm đạo hoặc viêm vùng chậu. Đặc biệt, theo các nghiên cứu đã chỉ ra, tỉ lệ có thai ngoài tử cung khi đặt vòng tránh thai khá cao, kế tiếp là tình trạng hiếm muộn.
2. Cơ chế hoạt động của vòng tránh thai
Vòng tránh thai là một dụng cụ nhỏ bằng đồng có hình chữ T, được đặt vào bên trong tử cung của người phụ nữ nhằm mục đích tránh thai. Vòng này hoạt động bằng cách ngăn cản quá trình thụ thai diễn ra, cụ thể:
- Ion đồng từ vòng tránh thai gây phản ứng viêm cho niêm mạc tử cung, làm thay đổi môi trường ở tử cung.
- Lượng progesterone từ vòng làm ức chế rụng trứng, gây rối loạn hoạt động của nội mạc tử cung.
- Các tác động trên sẽ ngăn cản cho tinh trùng gặp trứng và trứng làm tổ trong tử cung.
Nhờ đó, tỷ lệ thành công của phương pháp này lên tới 99%. Một số loại vòng còn có tác dụng giảm lượng máu kinh, đau bụng kinh và ngăn ngừa u xơ tử cung.
3. Không nên đặt vòng tránh thai trong trường hợp nào?
Mặc dù là biện pháp phổ biến và hiệu quả, song đặt vòng tránh thai cũng không phù hợp với một số chị em phụ nữ. Nếu gặp một trong những trường hợp dưới đây, chị em nên cân nhắc khi đặt vòng tránh thai, cụ thể:
- Chị em có thai hoặc nghi ngờ đang mang thai.
- Bị viêm nhiễm phụ khoa hoặc các bệnh lây truyền qua đường tình dục trong vòng 3 tháng trở lại đây.
- Có các bất thường về hình dạng tử cung như u xơ, dị dạng bẩm sinh.
- Chị em đang có hiện tượng chảy máu âm đạo chưa rõ nguyên nhân.
- Phụ nữ mới trải qua các can thiệp, thủ thuật ở vùng chậu chưa lành hẳn.
Việc sử dụng vòng tránh thai trong những trường hợp trên có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm. Do đó, trước khi quyết định đặt vòng tránh thai, chị em nên tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa.
4. Quy trình đặt vòng tránh thai gồm những bước nào?
Bước 1: Tư vấn và thăm khám
Trước khi tiến hành đặt vòng tránh thai, các bác sĩ sẽ tư vấn kỹ càng cho chị em về ưu nhược điểm, tác dụng phụ có thể gặp phải của phương pháp này. Bên cạnh đó, một số xét nghiệm, thăm khám tổng quát cũng được chỉ định để đánh giá tình trạng sức khỏe. Khi xác định tình trạng sức khỏe ổn định và không có các chống chỉ định như trên, chị em sẽ bắt đầu quá trình đặt vòng tránh thai.
Bước 2: Chuẩn bị và sát khuẩn
Các dụng cụ chuyên dụng như mỏ vịt hay que thăm dò sẽ được sát khuẩn kỹ lưỡng. Sau đó, bác sĩ tiến hành đo kích thước tử cung và vùng chậu để chuẩn bị vòng tránh thai có kích cỡ phù hợp. Nếu cần thiết, thuốc giảm đau, gây tê cục bộ sẽ được chỉ định trước khi bắt đầu thủ thuật nhằm giúp chị em thoải mái, ít cảm giác đau hơn.
Bước 3: Đặt vòng vào tử cung
Các bác sĩ sẽ sử dụng dụng cụ chuyên dụng để mở âm đạo, đặt vòng tránh thai được gắn vào một ống nhựa nhỏ đưa vào buồng tử cung qua cổ tử cung. Khi vào đúng vị trí, vòng tránh thai sẽ tự động bung ra, nằm gọn trong tử cung.
Thời gian đặt vòng tránh thai khá ngắn, chỉ diễn ra trong vòng khoảng 10 phút. Tuy nhiên, ngay sau khi đặt vòng xong, chị em có thể cảm thấy hơi khó chịu, đau nhẹ vùng bụng dưới, BSCKII Đỗ Thị Ngọc Lan cho biết, đây là những hiện tượng bình thường và sẽ sớm biến mất.
Bước 4: Theo dõi và tái khám
Sau khi hoàn tất quy trình đặt vòng tránh thai, chị em có thể sinh hoạt, làm việc bình thường. Tuy nhiên, chị em cần lưu ý một số vấn đề sau để đảm bảo hiệu quả cũng như an toàn sau khi đặt vòng:
- Khám lại theo lịch hẹn.
- Theo dõi tình trạng sức khỏe hàng ngày, nếu có xuất hiện bất thường như chảy máu nhiều hay đau bụng dữ dội cần liên hệ bác sĩ ngay.
- Kiểm tra định kỳ vị trí của vòng xem có bị lệch hay không.
- Chăm sóc vệ sinh bộ phận sinh dục sạch sẽ. Trong những ngày đầu sau khi đặt vòng, nên sử dụng băng vệ sinh để đề phòng nguy cơ chảy máu âm đạo.
5. Một số biến chứng có thể gặp sau khi đặt vòng tránh thai
Đặt vòng tránh thai là biện pháp tương đối an toàn nhưng phương pháp này vẫn có một số tác dụng phụ như:
- Viêm nhiễm phụ khoa: Thường gặp khi đặt vòng ở cơ sở thiếu vô trùng, không đảm bảo.
- Rối loạn kinh nguyệt: Trường hợp chảy máu nhiều cần liên hệ bác sĩ để xử lý.
- Vòng tránh thai bị lệch vị trí hoặc tụt sâu vào tử cung: Chị em có thể tự kiểm tra bằng cách sờ tay vào âm đạo, nếu không thấy dây vòng thì cần đi khám lại.
- Một số phản ứng khác: Thường là đau ngực, tăng cân, nổi mụn, thay đổi tâm trạng.
Để đạt hiệu quả tránh thai tốt nhất và hạn chế biến chứng, chị em cần thực hiện đúng quy trình đặt vòng tránh thai tại các cơ sở uy tín, tuân thủ theo dõi sau đặt vòng và tái khám theo đúng hẹn. Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, chị em hãy chủ động liên hệ với bác sĩ để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời.
6. Vì sao vòng tránh thai có tác dụng ngừa thai?
Vòng tránh thai hoạt động bằng cách gây ra phản ứng viêm nhẹ ở niêm mạc tử cung khi được đặt vào. Điều này dẫn đến sự thay đổi về mặt sinh hóa của nội mạc tử cung, tạo ra một rào cản ngăn không cho trứng thụ tinh và làm tổ trong tử cung.
Có hai loại vòng tránh thai phổ biến:
- Vòng tránh thai bằng đồng: Chứa đồng, giải phóng các ion đồng vào buồng tử cung, gây phản ứng viêm và co thắt tử cung. Đồng cũng làm thay đổi tính chất sinh hóa của chất nhầy ở cổ tử cung và độ dày của niêm mạc tử cung, ngăn chặn sự làm tổ của trứng.
- Vòng tránh thai bằng nội tiết tố (progesterone): Loại này làm rối loạn hoạt động của nội mạc tử cung. Khi nồng độ progesterone cao hơn estrogen, việc trứng thụ tinh và di chuyển về tử cung sẽ gặp khó khăn. Progesterone cũng ức chế sự rụng trứng hàng tháng.
7. Khi nào nên đặt vòng?
Để quy trình đặt vòng tránh thai đạt hiệu quả tối ưu, bác sĩ khuyến cáo nên chọn những thời điểm thích hợp sau:
- Đặt sau khi sẩy thai hoặc phá thai, với điều kiện tử cung được vệ sinh sạch sẽ, không còn xuất huyết, tử cung co giãn tốt thì mới được đặt vòng. Thời điểm này cổ tử cung vẫn còn mềm và rộng rãi nên quá trình thực hiện đặt vòng sẽ dễ dàng và thuận lợi hơn, giảm bớt đau đớn cho chị em.
- Sau kỳ kinh 3-7 ngày, thời điểm cổ tử cung mềm hơn, giúp quá trình đặt vòng dễ dàng và ít đau. Đồng thời, làm giảm nguy cơ tổn thương và xuất huyết. Tuy nhiên, chị em nên chú ý sau khi đặt vòng nên sử dụng bao cao su hoặc những biện pháp tránh thai khác khi quan hệ tình dục trong một vài ngày để đề phòng vòng tránh thai chưa phát huy được tác dụng kịp thời.
- Từ 6 tuần (sinh thường) hoặc 6 tháng (sinh mổ) sau sinh, để đảm bảo sức khỏe của mẹ. Nếu đặt vòng sớm hơn thời điểm này sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ. Trong thời gian chờ đợi chị em nên sử dụng các biện pháp tránh thai khác để ngăn ngừa có thai ngoài ý muốn.
Hiện nay còn có loại vòng khẩn cấp đặt trong vòng 72 giờ, chứa ketone để ngăn thai ngoài ý muốn.
8. Nên đặt vòng tránh thai nào?
Hiện nay, có nhiều loại vòng tránh thai trên thị trường. Mỗi loại vòng tránh thai có những ưu điểm và mặt hạn chế riêng. Do vây, trên thực tế không có vòng tránh thai nào được cho là tốt nhất mà nó còn tùy vào mức độ phù hợp với từng cá nhân.
Vì vậy, dưới đây BSCKII Đỗ Thị Ngọc Lan đã chia sẻ để chị em hiểu thêm về đặc điểm của từng loại vòng tránh thai. Từ đó, chị em có thể cân nhắc và tham khảo thêm tư vấn từ bác sĩ để đưa ra lựa chọn loại vòng tránh thai phù hợp với bản thân.
| Vòng tránh thai trong tử cung levonorgestrel 3 năm (13,5 mg) | Vòng tránh thai trong tử cung levonorgestrel 5 năm (19,5 mg) | Vòng tránh thai trong tử cung levonorgestrel 8 năm (52 mg) | Đồng-T380A | |
| Tỷ lệ mang thai khi được 1 năm là | 0,4% | 0,2% | 0,2 – 0,6% | —- |
| Tỷ lệ mang thai tích lũy trong thời gian sử dụng tối đa | 1% | 0,9 – 1,4% | 0,5 – 1,1% | < 2% ở thời điểm 12 năm |
| Khả năng hồi phục | Nhanh | Nhanh | Nhanh | Nhanh |
| Hạn sử dụng | 3 năm | 5 năm | 8 năm | 10 năm |
| Thay đổi trong việc xuất huyết | Chảy máu bất thường
Tỷ lệ mất kinh trong 1 năm: 6% |
Chảy máu bất thường
Tỷ lệ mất kinh trong 1 năm: 12% |
Chảy máu bất thường
Tỷ lệ mất kinh trong 1 năm: 20% |
Không có thay đổi về chu kỳ tự nhiên của vòng kinh |
| Tỷ lệ mất máu trung bình hàng tháng | — | 5ml (trong thời điểm 6 tháng sử dụng) | 5ml (trong thời điểm 6 tháng sử dụng) | 50‒80 mL |
| Lợi ích | — | — | Có thể được sử dụng để điều trị chảy máu kinh nhiều, đau vùng chậu mãn tính, hoặc lạc nội mạc tử cung | Có thể được sử dụng như là thuốc ngừa thai khẩn cấp không có hormone |
| Tác dụng phụ | Nhức đầu. Ra máu thấm giọt Căng tức vòng 1 Buồn nôn |
Nhức đầu. Ra máu thấm giọt Căng tức vòng 1 Buồn nôn |
Nhức đầu. Ra máu thấm giọt Căng tức vòng 1 Buồn nôn |
Các cơn co thắt kinh nguyệt nặng hơn (thường giảm bởi NSAID) và chảy máu nặng hơn |
| Cơ chế hoạt động chính | Làm dày chất nhầy cổ tử cung, ngăn chặn quá trình trứng và tinh trùng gặp nhau dẫn đến thụ tinh. | Làm dày chất nhầy cổ tử cung, ngăn chặn quá trình trứng và tinh trùng gặp nhau dẫn đến thụ tinh. | Làm dày chất nhầy cổ tử cung, ngăn chặn quá trình trứng và tinh trùng gặp nhau dẫn đến thụ tinh. | Sử dụng các ion đồng để tạo ra phản ứng viêm vô trùng gây độc cho tinh trùng, từ đó ngăn ngừa sự thụ tinh |
9. Lời khuyên từ bác sĩ về cách đặt vòng tránh thai
Mặc dù là một phương pháp tránh thai khá phổ biến nhưng vòng tránh thai không phù hợp với một số chị em. Một số trường hợp có thể dị ứng hoặc không tương thích, dẫn đến chảy máu, rong kinh kéo dài.
- Thời điểm đặt vòng xong mà có cảm giác ngứa ngáy, ra khí hư bất thường mùi hôi, chị em nên đi khám để được tháo vòng ra vì có thể chị em đang không hợp hoặc dị ứng với vòng tránh thai.
- Nếu bị viêm âm đạo, viêm nhiễm phụ khoa trong thời điểm đang có vòng tránh thai thì có thể dẫn đến lây lan viêm nhiễm đến tử cung, buồng trứng. Vì vậy, nếu có dấu hiệu viêm nhiễm, chị em cần đi điều trị ngay tránh để lây lan sang các vùng khác gây hậu quả nghiêm trọng.
Với quy trình đặt vòng tránh thai phù hợp và chăm sóc đúng cách sau đó, vòng tránh thai có thể mang lại hiệu quả cao trong việc ngừa thai. Đồng thời không gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe của chị em. Tuy nhiên, mỗi người sẽ có đặc điểm sinh lý riêng, vì vậy hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi quyết định lựa chọn biện pháp tránh thai nào.
Nếu còn thắc mắc về các biện pháp tránh thai, quy trình đặt vòng tránh thai hoặc bất kỳ dấu hiệu nào bất thường sau khi đặt vòng, chị em có thể đặt lịch khám tại Phòng khám Chuyên khoa Siêu âm Sản phụ Khoa để được thăm khám và tư vấn sớm nhất nhé.
[block id=”7225″]
